Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej

Podsumowanie IV Konferencji PTPPd

2011-09-19

IV KONFERENCJA  PTPPd
Problemy współczesnej psychoterapii psychodynamicznej
Kraków, 16-18 września 2011 roku

IV konferencja była największym przedsięwzięciem w dotychczasowym dorobku Towarzystwa zarówno pod względem programowym, jak i logistycznym.
Komitet programowy konferencji stanowili: dr Piotr Drozdowski oraz Janusz Kitrasiewicz.
Zadania logistyczne rozwiązywał Komitet Organizacyjny w składzie: Karolina Bruzda, Paweł Glita, Bożena Gramatyka, Katarzyna Gwóźdź, Konstancja Lewińska-Dudek i kierujący pracami komitetu Piotr Jakimowski.

Konferencja odbywała się w siedzibie kina „Kijów”, które pomieściło 563 uczestników. Tak liczny udział świadczy o rosnącym w Polsce zainteresowaniu pracą psychoterapeutyczną w paradygmacie psychodynamicznym, jak i o celnym wyborze gości prezentujących swoje poglądy i pracę w tym obszarze.

Konferencję otworzył Prezes Zarządu Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychodynamicznej Janusz Kitrasiewicz.
Moderatorem piątkowej części był Maciej Wilk, który wprowadził pierwszego prelegenta – Wojciecha Hańbowskiego. Pierwotnie tytuł wykładu brzmiał „Iluzje i doświadczenia naprawy”. Na początku wystąpienia nasz psychoanalityczny gość dokonał korekty tytułu, choć, jak zaznaczył, nie istoty swego wystąpienia.
„Utopia” – wykład zawierał opisy dwóch przypadków klinicznych utopijnego konstruowania obrazu świata wewnętrznego i zewnętrznego przez pacjentów, w których podobny mechanizm wywołuje przeciwstawne efekty. Spełnia funkcje reparacyjną wobec self jednego z pacjentów albo wspiera patologiczne tendencje drugiego z nich, prowadząc do destabilizacji i egzystencjalnego wyobcowania . Całość wystąpienia spinała klamra w postaci analizy dzieła Tomasza Morusa pod kątem wpływu struktury osobowości i doświadczeń autora „Utopii”na jego poglądy filozoficzne, ale też reparacyjnej funkcji dzieła względem autora.
„O pojęciu tożsamości, podobieństwach i różnicach kierunków psychoterapeutycznych” – to tytuł wystąpienia doktora Piotra Drozdowskiego. Wykład stanowił niezmiernie ważny głos w toczącej się w środowiskach psychoterapeutów różnej orientacji (i tych bez orientacji) dyskusji na temat możliwości budowania terapii integratywnych. Wypełnił też istotną rolę w porządkowaniu myślenia o tym, co definiuje istotę podejścia psychodynamicznego w psychoterapii, podobnie jak wcześniejsza „Aksjologia psychoterapeuty psychodynamicznego”.
Z ogromną dyscypliną intelektualną i niezwykłą łatwością poruszania się w wielu dziedzinach i nurtach filozofii, sformułował pogląd, że nie ma podstaw teoretycznych i praktycznych otwierających możliwość sformułowania jednej, spójnej teorii psychoterapii. Nie ma bowiem jednej teorii psychopatologii i wspólnej wykładni normy życia psychicznego człowieka. Z tych też względów nie mogą się powieść wszelkie próby tworzenia wspólnej, czy eklektycznej praktyki psychoterapeutycznej.
W wystąpieniu dr Drozdowski podkreślił, że nie chce aby było ono traktowane jak próba wartościowania poszczególnych podejść w psychoterapii, lecz jako przedstawienie poglądów autora i środowiska identyfikującego się z krakowską szkołą psychoterapii psychodynamicznej i jej ośrodkiem Krakowskim Centrum Psychodynamicznym.

Kolejne dwa dni konferencji wypełnił program wystąpień zaproponowanych przez profesora Gabbarda, który przyjechał na konferencję w towarzystwie dr Holly Crisp-Han i dr Gabrielle Hobday, współpracowniczek i superwizantek z Kliniki Psychiatrycznej w Baylor College of Medicine w Houston.
Sobotnią część konferencji moderowali Adam Curyło i Paweł Glita, goście zaprezentowali następujące wystąpienia:

1. Przegląd współczesnej psychoterapii psychodynamicznej: interpretacja przeniesienia, przymierze terapeutyczne, konflikt/deficyt, zmiana w psychoterapii – prof. G. Gabbard
2. Ustalenie ramy psychoterapii psychodynamicznej – dr H. Crisp-Han
3. Radzenie sobie i rozumienie przeciwprzeniesienia, w tym modele pojęciowe i radzenie sobie z przeciwprzeniesieniami negatywnymi takimi jak gniew, nienawiść, nuda – dr G. Hobday
4. Opór w psychoterapii – prof. G. Gabbard
5. Dyskusja panelowa w oparciu o opis przypadku: Erotyczne i miłosne uczucia w terapii; rozważania genderowe –

prof. G. Gabbard i współpracownice.
Program na niedzielę zawierał następujące wystąpienia:

1. Czy neuronauka wpływa na praktykę psychoterapeutyczną? – prof. G. Gabbard
   
2. Posługiwanie się granicami w psychoterapii psychodynamicznej – panel
   
3. Zakończenie psychoterapii psychodynamicznej – prof. G. Gabbard.

Gospodarzami niedzielnej części byli w kolejności: Jeremi Kośmicki i Zofia Wrzosińska – Milska, której przypadło w udziale poprowadzenie ostatniej, najbardziej dynamicznej części konferencji, która przebiegała w formie dyskusji miedzy gośćmi a pozostałymi uczestnikami spotkania.
Wcześniej profesor Gabbard znany był w Polsce głównie z bardzo dobrze przyjętego podręcznika Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej. Wydaje się więc naturalnym, że oczekiwania większości uczestników konferencji i ich reakcje w stosunku do jej najważniejszego gościa mieściły się w szerokim zakresie zjawisk relacji nauczyciel (mistrz) – uczeń. Było więc wiele pytań, jak i reakcji polemicznych. Dało się zauważyć głęboką satysfakcję osób, które oczekiwały konkretnych instrukcji, procedur postępowania w związku z określaniem ram kontaktu psychoterapeutycznego. Głosy polemiczne odnosiły się między innymi do niejasności w zakresie rozumienia fundamentalnych pojęć, nadmiernego sprowadzania relacji terapeutycznej do poziomu świadomościowej wymiany pomiędzy terapeutą a pacjentem, czy prymatu świata zewnętrznego (relacji z ważnymi postaciami i doświadczeń życiowych) nad wewnętrzną dynamiką pacjenta w rozważaniach prelegentów.
Konferencja pokazała, że tak jak nasze środowisko docenia i pragnie szerzej zapoznawać się z poglądami i praktyką kliniczną jednego z wybitniejszych przedstawicieli amerykańskiej psychoterapii psychodynamicznej, tak nasz znakomity gość mógł przekonać się, że w naszej części świata można już prowadzić wymianę poglądów i doświadczeń w tej dziedzinie.
Na zakończenie sprawozdania należy odnotować jeszcze dwa wydarzenia wydawnicze. Wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali kolejny numer Przeglądu Psychodynamicznego PTPPd. Wszyscy chętni mogli też zakupić książkę, której współautorem jest Glen O. Gabbard. „Przeciwprzeniesienie w terapii pacjentów borderline” wydało wydawnictwo IMAGO we współpracy z Krakowskim Centrum Psychodynamicznym.

Sprawozdanie w imieniu Zarządu PTPPd
Sporządziła Danuta Pisarek